Ngoài đất ở hợp pháp, Chính phủ đề xuất cho phép nhà đầu tư dùng các loại đất khác không phải đất ở để đầu tư xây dựng nhà ở thương mại.
Đề xuất này vừa được Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp bất thường, ngày 4/1. Phiên thảo luận sáng nay bàn về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 8 luật, trong đó có luật Đầu tư.
Thừa uỷ quyền Chính phủ đọc tờ trình, Bộ trưởng Tư Pháp Lê Thành Long cho biết, Chính phủ đề nghị sửa đổi Điểm c, Khoản 1, Điều 75 (tương ứng sửa đổi Khoản 1, Điều 23 Luật Nhà ở) theo hướng, ngoài đất ở hợp pháp, nhà đầu tư có quyền sử dụng các loại đất khác không phải là đất ở để đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại.
Điều kiện là các dự án đất này đã được quy hoạch, có trong kế hoạch sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt theo luật về đất đai, trừ trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh.
Cùng đó, sau khi được cấp có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư, nhà đầu tư phải chuyển mục đích sử dụng các loại đất khác thuộc dự án đầu tư sang đất ở và thực hiện các nghĩa vụ tài chính liên quan. Việc này nhằm đảm bảo tính minh bạch, không thất thoát ngân sách.
Thẩm tra sửa đổi này, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế cho biết, đa số ý kiến Uỷ ban Pháp luật (cơ quan chịu trách nhiệm thẩm tra nội dung này) tán thành việc thay đổi này, nhưng đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ, làm rõ vướng mắc nào xuất phát từ quy định của luật, vướng mắc nào do các nguyên nhân khác để đề xuất giải pháp khắc phục phù hợp.
“Việc sửa đổi cần bảo đảm thận trọng, chặt chẽ, khả thi, tháo gỡ được các vướng mắc thực tế hiện nay, cũng như bảo đảm quản lý chặt chẽ đất đai, phòng ngừa việc trục lợi chính sách, thống nhất của pháp luật”, ông Thanh nhấn mạnh.
Trong khi đó, có ý kiến cho rằng đây là chính sách lớn, tác động đến nguồn thu ngân sách nhà nước từ đất đai, có thể tác động đa chiều đến thị trường bất động sản. Vì thế, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ đánh giá thận trọng, kỹ lưỡng hơn các tác động của chính sách, dự báo tình hình chuyển mục đích sử dụng đất, khả năng phát sinh khiếu nại, tố cáo về đất đai để báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.
“Dự thảo luật cần làm rõ việc áp dụng quy định với trường hợp nhà đầu tư có quyền sử dụng với các loại đất khác không phải là đất ở, nhưng đã gần hết thời hạn sử dụng đất”, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế nêu.
Về thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất thuộc dự án đầu tư mà không phải đất ở, để bảo đảm sự kết nối Luật Đầu tư và Luật Nhà ở, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị làm rõ các điều kiện nhà đầu tư phải đáp ứng để được cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong quá trình chờ được chấp thuận chủ trương đầu tư.
Cũng theo tờ trình, Chính phủ sửa Điều 31 và 32 Luật Đầu tư theo hướng tăng phân quyền cho địa phương chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án xây dựng nhà ở, khu đô thị.
Theo đó, Thủ tướng chỉ chấp thuận chủ trương đầu tư với dự án xây dựng nhà ở (để bán, cho thuê, cho thuê mua), khu đô thị trong trường hợp dự án có quy mô sử dụng đất từ 300 ha hoặc từ 50.000 người trở lên và dự án đầu tư thuộc phạm vi khu vực bảo vệ I của di tích quốc gia, di tích quốc gia đặc biệt.
UBND cấp tỉnh sẽ được quyền chấp thuận chủ trương đầu tư với dự án không phân biệt quy mô diện tích đất, dân số thuộc phạm vi bảo vệ II của di tích quốc gia, di tích quốc gia đặc biệt. Việc thực hiện các dự án đầu tư diện này sẽ phải đáp ứng các điều kiện và phải được sự đồng ý của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch.
“Quy định này tạo cơ chế để tăng cường giám sát, kiểm tra khi phân cấp, đảm bảo các cơ quan quản lý nhà nước về văn hóa có ý kiến đối với dự án ngay từ khâu chấp thuận chủ trương đầu tư”, tờ trình Chính phủ nêu.
Thẩm tra nội dung này, ông Vũ Hồng Thanh – Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội – cho biết đa số ý kiến cơ bản nhất trí việc sửa đổi, bổ sung tại dự thảo Luật nhằm đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các địa phương.
Với dự án đầu tư thuộc phạm vi bảo vệ của di tích được cấp có thẩm quyền công nhận là di tích quốc gia, di tích quốc gia đặc biệt, ông Thanh cho biết, đa số ý kiến đề nghị quy định rõ theo hướng đây chỉ là các “dự án đầu tư được cho phép theo Luật Di sản văn hóa”.
Bên cạnh đó, Chính phủ cần bổ sung quy định cụ thể hơn về giám sát và trách nhiệm của UBND, cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong việc thẩm định và chấp thuận chủ trương đầu tư tại Điều 33 Luật Đầu tư.
Theo nghị trình, Quốc hối sẽ thảo luận một luật sửa 8 luật tại tổ vào ngày 6/1 và trực tuyến nghị trường ngày 10/1 tới.