Sốc phản vệ là một phản ứng dị ứng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng, ít khi xảy ra sau khi tiêm chủng. Nhưng trong một số trường hợp đặc biệt, nó vẫn xảy ra. Và vắc-xin COVID-19 không phải ngoại lệ.
1. Vắc-xin Moderna COVID-19
Tính đến ngày 20 tháng 1 năm 2021, Mỹ có tổng số 24.135.690 mắc COVID-19, trong đó 400.306 trường hợp tử vong đã tử vong.
Vào ngày 18 tháng 12 năm 2020, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã cấp Giấy phép Sử dụng Khẩn cấp (EUA) cho vắc-xin Moderna COVID-19 được dùng làm 2 liều, cách nhau 1 tháng để ngăn ngừa COVID-19.
Vào ngày 19 tháng 12 năm 2020, Ủy ban Tư vấn về Thực hành Tiêm chủng (ACIP) đã đưa ra khuyến cáo tạm thời về việc sử dụng vắc-xin Moderna COVID-19. Kể từ ngày 10 tháng 1 năm 2021, 4.041.396 liều vắc-xin Moderna COVID-19 đã được tiêm tại Mỹ, có 1.266 trường hợp (chiếm 0,03%) được báo cáo có liên quan tới tác dụng phụ. Đặc biệt, trong số này có 108 trường hợp xảy ra một số phản ứng nghiêm trọng, bao gồm cả sốc phản vệ (chiếm 10 trường hợp). Tất sau đó đều đã hồi phục và được xuất viện về nhà.
2. Vắc-xin Pfizer-BioNTech COVID-19
Theo dõi sớm tính an toàn của vắc-xin Pfizer-BioNTech COVID-19 đã phát hiện 21 trường hợp sốc phản vệ sau khi tiêm 1.893.360 liều vắc-xin Pfizer-BioNTech COVID-19 đầu tiên, dựa trên dữ liệu của Mỹ tính tới ngày 23 tháng 12 năm 2020.
86% trường hợp sốc phản vệ có triệu chứng khởi phát trong vòng 30 phút sau khi tiêm chủng, trong đó 81% những người có tiền sử dị ứng. Đặc biệt, 90% báo cáo các trường hợp sốc phản vệ sau khi tiêm vắc-xin Pfizer-BioNTech COVID-19 xảy ra ở phụ nữ.
Bên cạnh đó, dữ liệu của Bộ Y tế Nhật cho thấy, tốc độ các trường hợp sốc phản vệ liên quan đến tiêm chủng chống lại COVID-19 đang giảm.
Tính đến ngày 22 tháng 4 năm 2021, đã có 37 trường hợp sốc phản vệ trên mỗi triệu trường hợp tiêm chủng, so với 46 trường hợp vào ngày 18 tháng 4, theo số liệu được gửi cho một cuộc họp của các chuyên gia.
Bộ trưởng Y tế Nhật Bản cho biết, hầu như tất cả những người bị sốc phản vệ đều đã bình phục. 9 người trong độ tuổi từ 46 đến 101 đã được xác nhận tử vong sau khi tiêm vắc-xin COVID-19, nhưng những trường hợp tử vong không thể được xác nhận là có liên quan đến việc tiêm chủng.
3. Vắc-xin mRNA COVID-19
“Vắc-xin mRNA COVID-19 là vắc-xin có hiệu quả và độ an toàn đáng kể. Điều quan trọng là phải có thông tin chính xác về các phản ứng dị ứng với các loại vắc-xin này, không chỉ đối với tình hình hiện tại của chúng tôi, mà còn vì nền tảng vắc-xin mới này rất quan trọng đối với các phản ứng đại dịch trong tương lai”, tác giả chính Kimberly Blumenthal, giám đốc chương trình Dịch tễ học Lâm sàng thuộc Khoa Thấp khớp, Dị ứng và Miễn dịch học của Bệnh viện Đa khoa Massachusetts.
Trong số 52.805 người (bao gồm khoảng 4.000 người bị dị ứng đáng kể với thực phẩm và thuốc) đã được khảo sát sau khi họ được tiêm liều vắc-xin mRNA COVID-19 đầu tiên, 2% bị phản ứng dị ứng và sốc phản vệ xảy ra với tỷ lệ 2,47 trên 10.000 người. Blumenthal nói: “Nói một cách dễ hiểu thì điều này có thể so sánh với các phản ứng phản vệ do thuốc kháng sinh thông thường”.
Trong số những người được tiêm chủng, 1.365 (2,10%) đã báo cáo các phản ứng dị ứng cấp tính, được xác định trong cuộc khảo sát là ngứa, phát ban, nổi mề đay, sưng tấy hoặc các triệu chứng về đường hô hấp. Trường hợp tiêm vắc-xin Moderna (2,20%) được báo cáo có nhiều triệu chứng hơn tiêm vắc-xin Pfizer (1,95%).
4. Vắc-xin AstraZeneca
Ngày 18 tháng 3 năm 2021, Cơ quan Quản lý Sản phẩm Trị liệu (TGA) đã triệu tập một cuộc họp gồm các chuyên gia từ Ủy ban Tư vấn về Vắc-xin của TGA và Nhóm Cố vấn Kỹ thuật Úc về Tiêm chủng để xem xét chi tiết từng trường hợp sốc phản vệ cụ thể. Hội đồng bao gồm các chuyên gia y tế về an toàn vắc-xin, bệnh truyền nhiễm, miễn dịch học, dịch tễ học và khoa học xã hội.
Hội đồng đã xem xét 5 báo cáo và thông tin về trường hợp nghi ngờ bị sốc phản vệ sau khi tiêm vắc-xin AstraZeneca COVID-19 mà TGA nhận được. 4 trường hợp Queensland, 1 ở Victoria.
Ban hội thẩm nhận thấy rằng, chỉ có 1 trường hợp đáp ứng các tiêu chí đánh giá về sốc phản vệ và người này đã hồi phục hoàn toàn.
5. Vắc-xin Sputnik-V
Trung tâm Dịch tễ học và Vi sinh Quốc gia Gamaleya ở Moscow, Nga, đã phát triển một loại vắc-xin COVID-19 được gọi là Gam-COVID-Vac, thường được gọi là Sputnik V.
Một phân tích tạm thời về dữ liệu thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3, được xuất bản trong trong tạp chí Thelancet vào tháng 2 năm 2021, báo cáo về hiệu quả và độ an toàn của vắc-xin. Dựa trên dữ liệu, các tác dụng phụ phổ biến nhất là dấu hiệu giống cảm cúm, đau đầu, mệt mỏi, phản ứng tại chỗ tiêm.
Những tác dụng phụ này tương tự như những tác dụng phụ khi tiêm vắc-xin Pflizer, Moderna, Johnson & Johnson. Trong bài báo này đề cập tới 45 người trong số 16.427 người tiêm chủng có những tác dụng phụ nghiêm trọng như tăng huyết áp, huyết khối tĩnh mạch sâu, xuất huyết. Tuy nhiên, theo bài báo, ủy ban giám sát dữ liệu độc lập đã xác nhận rằng, không có trường hợp nào trong số này được coi là liên quan đến vắc-xin.
6. Vắc-xin Johnson & Johnson
“Vắc-xin Covid-19 của J&J có thể được sử dụng để thay thế cho mũi tiêm thứ 2 của Plizer hoặc Moderna, cho những người có phản ứng dị ứng với đợt đầu tiên của 1 trong 2 loại vắc xin này”, một nhà khoa học của Trung tâm cho Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh cho biết.
Đã có trường hợp được báo cáo về phản ứng dị ứng với vắc-xin J&J nhưng ít hơn so với của Moderna và Pfizer. Trong thử nghiệm lâm sàng, J&J đã thừa nhận rằng có 2 trường hợp sốc phản vệ trong số những người tham gia thử nghiệm vào tháng 2 vừa qua.
Các triệu chứng lâm sàng của sốc phản vệ
Các triệu chứng phản vệ thường xảy ra trong vòng vài phút sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng. Tuy nhiên, đôi khi nó có thể xảy ra nửa giờ hoặc lâu hơn sau khi tiếp xúc. Các dấu hiệu và triệu chứng bao gồm:
– Các phản ứng trên da, bao gồm phát ban và ngứa và da đỏ bừng hoặc nhợt nhạt.
– Hạ huyết áp.
– Co thắt đường thở, sưng lưỡi hoặc cổ họng, có thể gây thở khò khè và khó thở.
– Mạch yếu và đập nhanh.
– Buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy.
– Chóng mặt hoặc ngất xỉu.
Your point of view caught my eye and was very interesting. Thanks. I have a question for you.
I don’t think the title of your article matches the content lol. Just kidding, mainly because I had some doubts after reading the article.